هپاتیت عفونی سگ‌ها (Infectious Canine Hepatitis) که به اختصار ICH نامیده می‌شود، یک بیماری ویروسی بسیار مسری است که توسط ویروس آدنوویروس سگ نوع 1 (Canine Adenovirus-1 یا CAV-1) ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند باعث التهاب شدید کبد، کلیه‌ها، غدد لنفاوی و سایر اندام‌ها شود.
—
ویژگی‌های بیماری:
1. عامل بیماری‌زا:
Canine Adenovirus-1 (CAV-1)، یک ویروس مقاوم که می‌تواند برای مدت طولانی در محیط زنده بماند.
2. میزبان‌ها:
سگ‌ها (به ویژه توله‌سگ‌ها و سگ‌های واکسینه‌نشده).
روباه‌ها، گرگ‌ها و سایر کانویدها نیز می‌توانند آلوده شوند.
3. انتقال:
تماس مستقیم:
با ترشحات بدن (مانند ادرار، بزاق، مدفوع) سگ آلوده.
تماس غیرمستقیم:
از طریق آب، غذا، ظروف یا محیط آلوده.
ویروس می‌تواند برای چند ماه در ادرار سگ آلوده باقی بماند.
—
مراحل بیماری:
1. عفونت اولیه:
ویروس از طریق دهان یا بینی وارد بدن شده و در غدد لنفاوی محلی تکثیر می‌شود.
2. گسترش سیستمیک:
ویروس وارد جریان خون شده و کبد، کلیه‌ها، غدد لنفاوی و سایر اندام‌ها را آلوده می‌کند.
—
علائم بیماری:
علائم می‌تواند بسته به شدت عفونت و وضعیت سیستم ایمنی سگ متفاوت باشد.
1. علائم خفیف (فرم تحت بالینی):
تب خفیف
بی‌حالی و کاهش اشتها
2. علائم شدید (فرم بالینی):
تب بالا (40-41 درجه سانتی‌گراد)
استفراغ و اسهال (گاهی همراه با خون)
درد شکمی
لثه‌ها و مخاطات زرد یا آبی رنگ (زردی یا سیانوز)
افزایش تشنگی و ادرار
تورم غدد لنفاوی
علائم عصبی مانند تشنج (در موارد شدید)
3. علائم چشم:
“چشم آبی” (Blue Eye): ناشی از التهاب قرنیه و تجمع مایع در چشم.
ممکن است چند روز یا هفته بعد از عفونت ظاهر شود.
4. علائم حاد (فرم فوق‌حاد):
مرگ ناگهانی در توله‌سگ‌های جوان و واکسینه‌نشده.
—
تشخیص:
1. بررسی علائم بالینی:
تب، زردی، و “چشم آبی” از نشانه‌های شاخص هستند.
2. آزمایش‌های تکمیلی:
آزمایش خون:
افزایش آنزیم‌های کبدی، کاهش گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها.
PCR:
برای شناسایی DNA ویروس CAV-1.
کشت ویروسی:
برای تایید عفونت.
—
درمان:
هیچ درمان خاصی برای از بین بردن ویروس وجود ندارد، اما درمان حمایتی می‌تواند به بهبود وضعیت سگ کمک کند.
1. درمان حمایتی:
مایعات درمانی برای جلوگیری از کم‌آبی.
مکمل‌های غذایی برای تقویت کبد.
مدیریت درد با استفاده از داروهای ضدالتهاب.
2. آنتی‌بیوتیک‌ها:
برای کنترل عفونت‌های ثانویه باکتریایی.
3. درمان علائم چشمی:
استفاده از قطره‌های چشمی ضدالتهاب برای کاهش علائم “چشم آبی”.
4. قرنطینه:
سگ آلوده باید از سایر حیوانات جدا نگه داشته شود.
—
پیشگیری:
1. واکسیناسیون:
واکسن‌های ترکیبی (مانند DHPP) شامل محافظت در برابر آدنوویروس سگ نوع 2 (CAV-2) هستند که ایمنی متقاطع در برابر CAV-1 ایجاد می‌کنند.
2. رعایت بهداشت:
تمیز نگه داشتن ظروف غذا، آب و محیط زندگی سگ.
ضدعفونی محیط با مواد ضدویروسی.
3. اجتناب از تماس با سگ‌های آلوده:
سگ‌های مشکوک به عفونت باید قرنطینه شوند.
—
پیش‌آگهی:
در موارد خفیف: با درمان حمایتی مناسب، سگ می‌تواند بهبود یابد.
در موارد شدید: ممکن است عوارض طولانی‌مدت مانند آسیب دائمی به کبد یا کلیه باقی بماند.
در فرم فوق‌حاد: پیش‌آگهی ضعیف است و ممکن است مرگ ناگهانی رخ دهد.
—
نکات کلیدی:
هپاتیت عفونی سگ‌ها یک بیماری جدی و بالقوه کشنده است، اما با واکسیناسیون منظم و مراقبت‌های بهداشتی می‌توان به راحتی از آن پیشگیری کرد.
در صورت مشاهده علائم مشکوک، فوراً با دامپزشک مشورت کنید.