دیستمپر سگها (Canine Distemper) یک بیماری ویروسی بسیار مسری و خطرناک است که توسط ویروس دیستمپر سگها (Canine Distemper Virus یا CDV) ایجاد میشود. این بیماری میتواند طیف وسیعی از سیستمهای بدن را تحت تأثیر قرار دهد، از جمله دستگاه تنفسی، گوارشی، عصبی و سیستم ایمنی.
—
ویژگیهای کلی ویروس دیستمپر:
1. عامل بیماریزا:
ویروس دیستمپر سگها (CDV)، از خانواده Paramyxoviridae، که شباهت زیادی به ویروس سرخک در انسان دارد.
2. میزبانها:
سگها مهمترین میزبان هستند.
حیوانات دیگر از جمله روباهها، گرگها، راکونها، و سمور آبی نیز میتوانند آلوده شوند.
—
روشهای انتقال:
1. تماس مستقیم:
از طریق ترشحات تنفسی (سرفه، عطسه) یا بزاق.
2. تماس غیرمستقیم:
از طریق اشیای آلوده (ظروف غذا، آب یا تجهیزات).
3. دوره انتقال:
سگهای آلوده حتی قبل از بروز علائم میتوانند ویروس را منتقل کنند.
—
علائم بیماری:
علائم دیستمپر به مرحله بیماری و سیستمهایی که تحت تأثیر قرار میگیرند بستگی دارد.
1. مرحله اولیه (تنفسی و گوارشی):
تب
بیحالی و کاهش اشتها
ترشحات چشم و بینی (آبکی یا چرکی)
عطسه و سرفه
استفراغ و اسهال
2. مرحله عصبی:
تشنج
لرزشهای عضلانی
عدم تعادل و ناهماهنگی حرکات
رفتارهای غیرطبیعی مانند فشار دادن سر به دیوار
فلج جزئی یا کامل
3. علائم پوستی:
ضخیم شدن پوست پدهای پا و بینی (“پای سفت” یا Hard Pad Disease).
—
تشخیص:
1. بررسی علائم بالینی:
بهویژه در سگهای واکسینهنشده.
2. آزمایشهای آزمایشگاهی:
بررسی سلولهای سفید خون (لکوپنی).
تستهای آنتیژن ویروسی (ELISA) یا PCR.
3. بررسی ترشحات:
برای شناسایی ویروس.
—
درمان:
هیچ درمان اختصاصی برای از بین بردن ویروس وجود ندارد. درمان معمولاً حمایتی است و بر کاهش علائم و پیشگیری از عفونتهای ثانویه تمرکز دارد:
1. مایعات درمانی:
برای جلوگیری از کمآبی.
2. آنتیبیوتیکها:
برای مقابله با عفونتهای باکتریایی ثانویه.
3. داروهای ضدتشنج:
در صورت بروز تشنج.
4. مراقبت حمایتی:
تغذیه، کنترل تب و پایش حیوان.
—
پیشگیری:
1. واکسیناسیون:
مؤثرترین راه پیشگیری.
اولین واکسن در سن 6-8 هفتگی و واکسنهای تقویتی طبق برنامه دامپزشک انجام میشود.
2. رعایت بهداشت:
دور نگهداشتن سگهای سالم از حیوانات آلوده.
ضدعفونی تجهیزات و محیطهای مشترک.
3. قرنطینه:
سگهای آلوده باید از دیگر حیوانات جدا شوند.
—
پیشآگهی بیماری:
موارد خفیف: اگر سیستم ایمنی سگ قوی باشد، ممکن است بهبود پیدا کند.
موارد شدید: درگیر شدن سیستم عصبی میتواند باعث تشنجهای مکرر یا آسیبهای ماندگار شود.
تولهسگها و سگهای واکسینهنشده: بیشتر در معرض خطر مرگ قرار دارند.
—
نکات کلیدی برای صاحبان سگ:
دیستمپر یک بیماری جدی و کشنده است، اما به راحتی با واکسیناسیون قابل پیشگیری است.
مشاهده هرگونه علائم مشکوک نیاز به مراجعه فوری به دامپزشک دارد.
حفظ سلامت عمومی، تغذیه مناسب و واکسیناسیون به موقع میتواند خطر بیماری را به حداقل برساند.