هرپس ویروس گربه‌ها (Feline Herpesvirus) یا FHV-1 یک ویروس شایع و بسیار مسری است که باعث بیماری‌های دستگاه تنفسی فوقانی، التهاب چشم و عفونت‌های مزمن در گربه‌ها می‌شود. این ویروس به خانواده Herpesviridae تعلق دارد و می‌تواند به صورت نهفته در بدن گربه باقی بماند و تحت شرایط استرس‌زا یا ضعف سیستم ایمنی دوباره فعال شود.
—
ویژگی‌های هرپس ویروس گربه‌ها:
1. عامل بیماری‌زا:
Feline Herpesvirus-1 (FHV-1) ویروس DNAدار است که اغلب باعث بیماری تنفسی و چشمی در گربه‌ها می‌شود.
2. میزبان‌ها:
گربه‌های خانگی و وحشی.
بچه‌گربه‌ها و گربه‌های با سیستم ایمنی ضعیف بیشتر در معرض خطر هستند.
3. انتقال:
تماس مستقیم: از طریق ترشحات بینی، دهان یا چشم گربه آلوده.
تماس غیرمستقیم: از طریق ظروف غذا، آب و جعبه خاک آلوده.
انتقال مادری: از مادر به بچه‌گربه‌ها.
—
علائم بیماری:
علائم هرپس ویروس معمولاً در دستگاه تنفسی فوقانی و چشم‌ها مشاهده می‌شود، اما می‌تواند بسته به شدت عفونت متفاوت باشد.
1. علائم تنفسی:
عطسه‌های مکرر
ترشحات بینی (آبکی یا چرکی)
سرفه
تب
بی‌حالی و کاهش اشتها
2. علائم چشمی:
التهاب ملتحمه (Conjunctivitis)
زخم قرنیه (Corneal Ulcers)
ترشحات چشمی (شفاف یا چرکی)
پلک سوم قابل مشاهده
3. علائم عمومی:
کاهش وزن
کم‌آبی بدن (در موارد شدید)
سختی در بلع یا تنفس
4. عفونت نهفته و عود بیماری:
ویروس می‌تواند به صورت نهفته در بدن گربه باقی بماند و در مواقع استرس یا ضعف سیستم ایمنی دوباره فعال شود.
—
تشخیص:
1. بررسی علائم بالینی:
عطسه‌های مکرر و ترشحات چشمی و بینی.
2. آزمایش‌های تشخیصی:
PCR:
برای شناسایی DNA ویروس.
کشت ویروسی:
برای تایید عفونت.
آزمایش‌های سرولوژی:
برای تشخیص آنتی‌بادی‌های ویروسی.
—
درمان:
هیچ درمان قطعی برای از بین بردن هرپس ویروس وجود ندارد، اما درمان حمایتی و دارویی می‌تواند علائم را کاهش داده و کیفیت زندگی گربه را بهبود بخشد.
1. درمان حمایتی:
استفاده از بخور برای کاهش خشکی مجاری تنفسی.
تغذیه مناسب و تشویق گربه به خوردن (با استفاده از غذای نرم یا معطر).
مایعات درمانی برای جبران کم‌آبی بدن.
2. داروهای ضدویروس:
Famciclovir: برای کاهش تکثیر ویروس و تسکین علائم.
Lysine (ال-لیزین): یک مکمل غذایی که می‌تواند از تکثیر ویروس جلوگیری کند.
3. درمان‌های چشمی:
قطره‌ها یا پمادهای چشمی ضدویروسی (مانند Idoxuridine یا Trifluridine).
آنتی‌بیوتیک‌های موضعی برای جلوگیری از عفونت‌های ثانویه.
4. آنتی‌بیوتیک‌ها (در صورت نیاز):
برای درمان عفونت‌های باکتریایی ثانویه.
—
پیشگیری:
1. واکسیناسیون:
واکسن‌های ترکیبی (مانند FVRCP) که شامل محافظت در برابر FHV-1 هستند، بسیار موثرند.
واکسن نمی‌تواند از عفونت کامل جلوگیری کند، اما شدت علائم را کاهش می‌دهد.
2. رعایت بهداشت:
شست‌وشوی مرتب ظروف و محیط گربه.
جلوگیری از تماس گربه سالم با گربه‌های آلوده.
3. تقویت سیستم ایمنی:
رژیم غذایی مناسب.
کاهش استرس با ایجاد محیطی آرام.
—
پیش‌آگهی:
بیشتر گربه‌ها می‌توانند با مدیریت مناسب بیماری، زندگی طولانی و باکیفیتی داشته باشند.
در موارد عفونت شدید یا گربه‌های با سیستم ایمنی ضعیف، بیماری می‌تواند تهدیدکننده حیات باشد.
—
نکات کلیدی:
هرپس ویروس گربه‌ها یکی از شایع‌ترین عوامل بیماری‌های تنفسی و چشمی در گربه‌ها است.
درمان زودهنگام و مراقبت مناسب می‌تواند از شدت علائم و عوارض بیماری بکاهد.
واکسیناسیون و رعایت بهداشت بهترین روش‌های پیشگیری از این بیماری هستند.