لپتوسپیروز (Leptospirosis) یک بیماری عفونی باکتریایی است که می‌تواند سگ‌ها و دیگر حیوانات را تحت تأثیر قرار دهد و توسط باکتری‌های لپتوسپیرا ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند برای انسان‌ها نیز خطرناک باشد، زیرا می‌تواند از طریق تماس با آب یا خاک آلوده به ادرار حیوانات مبتلا منتقل شود.
—
ویژگی‌های بیماری:
1. عامل بیماری‌زا:
باکتری‌های لپتوسپیرا از جنس Leptospira interrogans و گونه‌های مختلف آن، مانند Leptospira icterohaemorrhagiae و Leptospira canicola.
2. میزبان‌ها:
حیوانات وحشی و خانگی، از جمله سگ‌ها.
حیوانات رطوبتی مانند موش‌ها و دیگر جوندگان می‌توانند میزبان‌های اصلی و ناقلین بیماری باشند.
3. انتقال:
از طریق تماس با آب یا خاک آلوده به ادرار حیوانات مبتلا.
تماس مستقیم با خون یا بافت‌های آلوده.
در برخی موارد، انتقال می‌تواند از طریق گزش و خراش نیز رخ دهد.
—
علائم بیماری:
لپتوسپیروز می‌تواند به صورت حاد یا مزمن بروز کند و علائم آن می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
1. علائم حاد:
تب ناگهانی.
بی‌حالی و ضعف.
از دست دادن اشتها.
استفراغ و اسهال.
درد عضلانی و درد در ناحیه شکم.
افزایش عطش و دفع ادرار زیاد.
زردی پوست و مخاط‌ها (زردی) به دلیل آسیب به کبد.
2. علائم مزمن:
مشکلات کلیوی و نارسایی کلیه.
تغییرات در رفتار و کم‌تحرکی.
اختلالات تنفسی.
کم‌خونی و کاهش پلاکت‌ها.
در موارد شدید، ممکن است سگ به کما برود یا بمیرد.
—
تشخیص:
1. آزمایش خون:
آزمایش‌های سرولوژیکی برای شناسایی آنتی‌بادی‌ها علیه باکتری لپتوسپیرا.
آزمون PCR برای تشخیص DNA باکتری در خون یا ادرار.
آزمایش‌های کبدی و کلیوی برای بررسی آسیب‌های اعضای داخلی.
2. آزمایش‌های دیگر:
بررسی لام خون برای مشاهده تغییرات سلولی و تعداد سلول‌های خون.
آزمایش‌های بیوشیمی خون برای ارزیابی عملکرد کبد و کلیه.
—
درمان:
1. داروهای ضدباکتریال:
آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند داکسی‌سایکلین و پنی‌سیلین می‌توانند برای درمان استفاده شوند.
درمان باید هر چه سریع‌تر شروع شود تا از بروز عوارض شدید جلوگیری شود.
2. درمان حمایتی:
مایعات درمانی برای جلوگیری از کم‌آبی و حمایت از عملکرد کلیه.
داروهای ضدالتهاب برای کاهش التهاب و درد.
مراقبت از مشکلات کبدی و کلیوی با داروهای مخصوص.
—
پیشگیری:
1. واکسیناسیون:
واکسن‌هایی برای پیشگیری از لپتوسپیروز در سگ‌ها در دسترس هستند و می‌توانند در برخی موارد مؤثر باشند. واکسیناسیون معمولاً در مناطق با شیوع بالا توصیه می‌شود.
2. مراقبت‌های محیطی:
کاهش تماس سگ‌ها با آب‌های راکد و مناطق مرطوب که می‌توانند منبع آلودگی باشند.
نظافت و بهداشت محیط زندگی سگ‌ها برای جلوگیری از تماس با ادرار حیوانات وحشی و موش‌ها.
3. مراقبت‌های بهداشتی:
جلوگیری از گزش و تماس مستقیم با حیوانات وحشی و آلوده.
ضدعفونی محیط‌های زندگی سگ‌ها و کنترل جمعیت جوندگان.
—
پیش‌آگهی:
درمان زودهنگام می‌تواند پیش‌آگهی خوبی داشته باشد و سگ بهبود یابد.
عدم درمان یا درمان دیرهنگام می‌تواند منجر به نارسایی کلیه، آسیب کبدی شدید و حتی مرگ شود.
—
نکات کلیدی:
لپتوسپیروز یک بیماری قابل پیشگیری است و رعایت اصول بهداشتی و واکسیناسیون می‌تواند به طور چشمگیری از ابتلا جلوگیری کند.
سگ‌های در معرض خطر، مانند سگ‌هایی که در مناطق رطوبتی و با وجود جوندگان و آب‌های راکد زندگی می‌کنند، باید تحت نظر دامپزشک باشند.